Hương rừng trong đời sống người Gia Lai không chỉ đơn thuần là mùi thơm của lá cây, vỏ gỗ hay rễ cỏ. Đó là ký ức văn hóa, là tri thức bản địa tích tụ qua nhiều thế hệ, gắn liền với sinh hoạt hàng ngày, lễ hội và tâm linh. Từ bữa cơm gia đình, giấc ngủ của trẻ thơ, cho đến những đêm cồng chiêng thiêng liêng, hương rừng luôn hiện diện. Hôm nay, Du Yên tiếp nối tri thức ấy, đưa vào từng nén nhang sạch để lan tỏa giá trị an yên từ núi rừng đến phố thị.
Hương rừng trong sinh hoạt hàng ngày
Người Gia Lai từ lâu đã biết khai thác thảo mộc tự nhiên để phục vụ đời sống. Mỗi loại lá, mỗi rễ cây đều có công dụng riêng:
Lá sả: đun nước tắm, nấu để xông hơi, chữa cảm lạnh, xua muỗi.
Vỏ quế: làm gia vị, hãm nước uống, giữ ấm cơ thể.
Rễ bài (vetiver): phơi khô, làm gối an thần giúp ngủ ngon, giảm lo âu.
Khuynh diệp: vò lá để ngửi hoặc đốt tạo hương, làm sạch không khí.
Hương rừng không chỉ chữa bệnh mà còn đem lại sự cân bằng tinh thần. Trong gian bếp của người Gia Lai, hương lá quyện cùng khói bếp trở thành mùi ký ức, ấm áp và thân thuộc.
Hương rừng trong tín ngưỡng và lễ hội
Trong đời sống tinh thần của người Gia Lai, hương rừng gắn liền với tín ngưỡng đa thần và các lễ hội cộng đồng.
Trong lễ cúng: lá thơm, rễ thơm được đốt để mời tổ tiên, thần linh.
Trong lễ hội cồng chiêng: khói hương từ thảo mộc hòa cùng tiếng chiêng, tiếng trống, ánh lửa bập bùng, tạo thành không gian thiêng liêng.
Trong tang lễ hoặc lễ trưởng thành: hương rừng tượng trưng cho sự thanh lọc, kết nối linh hồn với thần linh.
Theo UNESCO, không gian văn hóa cồng chiêng Tây Nguyên là di sản phi vật thể của nhân loại, trong đó hương rừng đóng vai trò tinh thần quan trọng.
Hương rừng ở đây không chỉ mang mùi thơm, mà còn mang ý nghĩa linh thiêng, kết nối cộng đồng với tự nhiên và vũ trụ.
Tri thức bản địa và sự bền vững
Điều đặc biệt là, dù biết rõ giá trị của từng loại cây, người Gia Lai vẫn khai thác theo mùa và theo nhu cầu, không lấy quá mức để bảo vệ rừng.
Lá chỉ hái khi đủ già.
Vỏ cây chỉ bóc một phần để cây tiếp tục sống.
Rễ chỉ lấy khi cây đã trưởng thành, không đào bới cạn kiệt.
Đây chính là tri thức bản địa – một triết lý sống hài hòa với thiên nhiên, khai thác có chừng mực, biết ơn rừng và giữ cho rừng mãi xanh.
Du Yên – tiếp nối và lan tỏa hương rừng
Từ ký ức tuổi thơ gắn bó với bà, với mẹ, Du Yên đã chọn cách tiếp nối tri thức bản địa. Từng loại lá, vỏ, rễ thơm được bà con buôn làng hái đúng mùa, đem về rửa sạch, phơi khô, xay nhỏ rồi se thành nhang sạch thủ công.
Khác với nhang công nghiệp có hương liệu hóa học, nhang sạch thảo mộc Du Yên giữ nguyên tinh chất tự nhiên:
• Hương dịu, không cay mắt.
• Khói lành, không chứa độc tố.
• Mang lại sự an yên cho sức khỏe và tâm hồn.
Mỗi nén nhang là một phần hương rừng trong đời sống người Gia Lai, được gói ghém, gìn giữ và gửi đến bạn.
Hương rừng trong đời sống người Gia Lai là sự kết hợp của thiên nhiên, văn hóa và tri thức. Đó là mùi thơm của lá, vỏ, rễ cây, nhưng cũng là hồn vía của núi rừng và con người nơi đây. Với Du Yên, việc đưa hương rừng vào từng sản phẩm không chỉ là tạo ra nhang sạch, mà còn là giữ gìn một di sản tinh thần, để mỗi lần bạn thắp nhang cũng là một lần kết nối với thiên nhiên, với cội nguồn.
